Friday, 23 September 2016

झपाटलेला ट्रेक

झपाटलेला ट्रेक
 जून चा पहिला आठवडा चालू होता. उन्हाळा संपून आता पावसाळा सुरु होणार होता.  तसे बदलही वातावरणात जाणवत होते. नुकतेच मला वरिष्ठानी नोकरीच्या बंधनातून मुक्त केल्यामुळे वेळ च वेळ होता. भटकायची जणू पर्वणीच. २ दिवस  मस्त सह्याद्रीत व्यथित करायचे मनसुबे आखले गेले. डोंगर रंग ठरली. तैलबैला-सवाष्णी घाट- धोंडसे मार्गे सुधागड. ठरलं. जोडीला कोणी मिळालंच नाही, म्हणून नियोजनात बदल नाही.
         शनिवारी सकाळी सकाळीच मुंबईहुन तैलबैला कडे निघालो, गाडी भांबुर्डयाची होती तिकीट काढताना मूड बदलला  व सरळ घनगड ला गेलो. दुपारी घनगडावरून समोर सुधागड पाहत न्याहारी सोडली तर उजवीकडे तैलबैला रात्री मुक्कामाला खुणावत जो मुक्काम सुधागडावर होता. संध्याकाळी तैलबैला गावात मुक्काम करून सकाळी निवांत पणे सवाष्णीकडे निघाल. मळभ भरून आलेले. एकटाच भटकत होतो भुतासारखा रानोमाळ.  घाट उतरणीला जरा एका झाडाखाली गार सावलीला बसलो. १० मिनिटासाठी आडवा झालो न तब्बल २ तासांनी उठलो. भयंकर गाढ झोप. दचकून उठलो घड्याळ पाहिलं ३ वाजलेले, वातावरणात एक प्रकारची अस्वस्थता जाणवत होती. माझी होती कि वातावरणाची माहिती नाही. उरलेला घाट घाईतच उतरलो . दातपाडी नदी पार करून सुधागडच्या धोंडसे वाटेल लागलो ४ वाजलेले. सुधागडच जंगल आज वेगळाच वाटत होत. गूढ. अनामिक भीती सुरु झाली होती. मावळतीकडे दिवस कलू लागला होता, जंगलाचा घनदाटपणा वाढत चालला होता, मी एक एक पाऊल महादरवाज्याकडे सरकत होतो. रविवारची संध्याकाळ होत होती, एकटाच गडावर जात होतो . उतरणारा एक ग्रुप माझ्याकडे पाहत निघून गेला, मी निःशब्द धीर गंभीर मुद्रेत. का कुणास ठाऊक पण एक नकारात्मकता आली होती अनामिक भीती दाटली होती. पावले जड झाली होती.. धोंडसे मार्गाचे जंगल आज भकास गूढ अनाकलनीय वाटायला लागला होत. तशातच गडावरून उतरणारे गावकरी भेटले त्यांनी वरती न जाण्याचा सल्ला दिलाच वरतून अमावस्या एक दोन दिवसावर आल्याची आठवण करून दिली, त्यामुळे   रात्र हि काळीकुट्ट असणार यात तिळमात्र शंका नव्हती. तरीही म्हटलं जाऊच जाऊन काय गपगार झोपायचंय काय फरक पडतो .
                             ७ ला बर्रोब्बर महादरवाज्यापुढे उभा एक इवलासा बिंदू होऊन . अंधार पडलाच होता. त्या दुर्गम भागात या वेळी मी एकटाच चहुबाजूनी गूढरम्य अशा जंगलाचा वेढा, व समोर हा अक्राळविक्राळ दरवाजा जणू मला गिळंकृतच करणार असं भासत होत. दुपारी झोपून उठल्यापासून सर्व दुनियाच बदलल्यासारखी वाटत होती, काहीतरी अघटीत घडणार आहे असच वाटत होत, त्यामध्ये त्या गावकऱ्यानी अमावस्येची घातलेली भीती, आणि आज हे जंगल पण कसे भयानकच वाटत होते आणि हा महादरवाजा ? नेहमीचा  परिचयाचा तरीही आज अनोळखी वाटत होता. जणू एकाद्या सापळ्याचं दे लोभसवाणं दार वाटत होत. का असं होत होत काहीच कळत नव्हतं फक्त काहीतरी विचित्र होणार याची जाणीव झाली होती. आणि मी त्या दरवाजातून आत प्रवेशलो जणू कोणत्यातरी अमानवीय शक्तीच्या सापळ्यात अलगद शिरलोय. आता वाट चांगलीच रुंद झालेली उंचच उंच झाडे त्या झाड्याच्या कचाट्यात सापडलेले भग्नावशेषातील पडके वाडे, घरे, जोत्यांचे अवशेष चित्र विचित्र पसरलेल्या वेली यावर विजेरी मारत भोराई मंदिरासमोर आलो. लांबून च वंदन करून एका जोत्यावर आडवा झालो. बाजूला एक ग्रुप शेकोटी पेटवून मजा मस्ती करत होता विचारपूस झाली. बॅग तिथेच ठेऊन मी शांततेच्या शोधात उजव्या बाजूला असणाऱ्या समाध्यांच्या परिसरात गेलो इतिहासकाळातील स्मशानच ते असंख्य समाध्या  आजूबाजूला आपल्या वीरपुरुषांची स्मरण लेऊन स्थिरावलेल्या अन तिथे मी एक जिवंत प्राणी!!
                       एका सपाट पृष्ठभाग असणाऱ्या समाधी च्या कट्ट्यावर आडवा होऊन आकाशाकडे पाहता पाहता मन कधी इतिहासात गेले कळलेच नाही. मूठभर मावळ्यांनी गवताच्या भाऱ्यात तलवारी लपवून गडावर आणल्या व शत्रू सपासप कापून काढले रक्ताला विजयाची किनार लाभली. तिथं पासून ते भोर संस्थान विलीन होईपर्यंत सुधागडच्या वाचलेला इतिहास मानपटलावरून सरकू लागला त्यातील युद्धांचे प्रसंग अंगावर काटा आणू लागले तशातच नारायणधारपांपासून ते शेरलॉक पर्यंतच्या सर्व कथा डोळ्यांसमोर नाचू लागल्या, म्हणून त्यातून बाहेर पडून जरा फेरफटका मारला ईशान्येकडे अंधुकशी तैलबैल्याची आकृती दिसत होती तर पश्चिमेला पाच्छापूर अन मागे संपूर्ण सुधागड पठार अंधारात काळाकभिन्न. वेळ झाला होता वाड्यात जाऊन खिचडी बनवायची होती मंदिराजवळील तो ग्रुपही वाड्यात जेवायला गेलेला ती मिन मिनती  शेकोटी विजवून मीही निघालो. उजव्या बाजूला असणाऱ्या अनामिक मूर्त्यांना नमस्कार करून डावीकडील काळ्याकुट्ट अंधारात चमचमणारा तलावाकडे जाणीवपूर्वक दुर्लक्ष करत वाड्या भोवतालच्या त्या गच्च रानात शिरलो विजेरी इतकीच जागा दिसेल इतका गडद अंधार. चाचपडत कसाबसा वाड्यात आलो. माझं धीर गंभीर आणि एक्कलकोंडं वर्तन पाहून प्रथमतः तो ग्रुप हि घाबरला असेलच पण नन्तर २ शब्द बोलल्यावर  वातावरण निवळल. त्याचं झालं कि मी त्याच चुलीवर खिचडी करणार हे समजतातच त्याची जेवणच आमंत्रण दिलं व मीही जास्त आढेवेढे न घेता स्वीकारल. गप्पाष्टकात जेवणे झाली तेव्हा मला समजलं कि हा ग्रुपही आता night trek चा आनंद घेत लगेच उतरणार आहे, रविवार ची रात्र त्यामुळे आता कोणीच नव्हतं माझ्याशिवाय गडावर. त्यांनी मला त्यांच्यासोबत निघण्याची विनंती केली पण आता उतरायचा म्हणजे खूप कंटाळवाणा काम त्यापेक्षा मस्त झोपण्याला मी प्राधान्य दिल.
वाडा (साभार गुगल प्रतिमा )
                                ११ ला हे लोक गेले. आता या ऐतिहासिक पडक्या वाड्यात, नव्हे या सुधागडच्या विस्तृत पठारावर अंधाऱ्या रात्री या भयंकर स्थतीत मी एकटाच !!! या कल्पनेनेच माझी झोप उडाली. दक्षिणेकडील ओसरीवर पथरी अंथरली बाजूला विजेरी व मिन मिनती, फडफडत तेवणारी एक मेणबत्ती . समोर वाड्याचा चौक.
आता हा भकास वाडा मला खायला उठला. दुपार पासून का असे होतंय याची गणितं उलगडायला लागली. चौसोपी हा वाडा मला भव्य दिव्या अक्राळविक्राळ वाटू लागला, वाऱ्याने फडफडणारे पत्रे मनात धडकी भरवू लागले. रात  किड्याची किरकिर्र मस्तकशूळ उठवू लागले.बाजूच्या बंद खोलीत उंदीर घुशींच्या हालचालीचे आवाज वातावरण शांत होताच लांबून कुठून तरी कोल्हेकुई तर कधी घुबडाचे आवाज .. !!
 जोत्याचे एक एक खांब माझ्याकडे रोखून पाहणाऱ्या राक्षसासारखे वाटू लागले, ज्या ज्या  गोष्टीवर नजर जाईल  ती ती गोष्ट अक्राळ विक्राळ आकृतीत रूपांतरित हात होती, वाऱ्याचा आवाजही मला कोणीतरी कर्कश: आवाजात बोलावताय असं भासू लागला होता   १२ वाजले. वातावरणातील गूढपणा वाढत चालला होता.
एक चित्र प्रयोग
 आता माझी शक्ती क्षीण होत आलेली न एक क्षणाला मी झोपी गेलो ते २  तासांनीच दचकून उठलो एका भयंकर स्वप्नातून बाहेर येऊन कि स्वप्नातच पुढेही माहिती नाही.. स्वप्नात तो वाडा चक्क ३ मजली झालेला व  तिसऱ्या माळ्यावर मी झोपलेलो एका जग्ग् विद्रुप चेहऱ्यच्या म्हाताऱ्या व्यक्तीने घरातील बेडकी बाहेर फेकावी तसं मला खाली फेकून दिलं. दणकन आदळताच मला जाग अली. मी होतो त्याच जागी होतो ते स्वप्न होतं याची जाणीव होताच त्या धक्क्यातून बाहेर आलो तोच दुसरा धक्का, स्वप्नांतील ती भयंकर व्यक्ती समोरच्या ओसरीवर उभी- रापलेला काळपट चेहरा मोठाले डोळे तुरळक पण विस्कटलेले केस कंबरेला गुंडाळलेलंमळकट वस्त्र हातात काठी व येरझाऱ्या घालणारी मुद्रा व मध्ये मध्ये माझ्याकडे खुनशी नजरेने बघत कोणत्या तरी अनाकलनीय भाषेत असंबंध बडबड चालू होती   . सोबतीला दोन्ही ओसरीवर अत्यंत वृद्ध, कातडी  हाडांनाच चिकटलेली वाटावी एवढ्या कृश स्त्रिया जणू सांगाडेच ते. अगतिक नजरेने माझ्याकडे पाहत. सारच अनाकलनीय इतक्यात त्या विक्षिप्त मनुष्याने हातातील कोणतीतरी वस्तू माझ्याकडे भिरकावली खाण कण आवाज !! मी सावरलो तो भास होता.  या आभासी जागाच मी एक बाहुलं बनून गेलो होतो. कोणत्यातरी अमानवीय शक्तीच्या कचाट्यात मी अडकलो होतो.  १५-२० फूट उंच उचलून फेकल जातं होत तर कधी अत्यंत क्रूर रित्या फरफडत ओढले जातंय, असले भास होत होते, बसल्या जागेवरूनच याची अनुभूती मिळत होती पण ते भासच होते एकटा जीव आयताच जाळ्यात पडला होता.
कोणे एके काळी सकाळी योगासन वर्गाला जात असताना भल्या पहाटे केंद्राच्या बाजूच्या इमारतीत नाथ संप्रदायाची प्रवचने चालायची त्यातील काही मंत्रोच्चार सतत कानी पडत. आत्ता त्यातील आठवलेले  काही शब्द जुळवून मंत्रोच्चाराचा केविलवाणा प्रयत्न चालला तोच त्या रानटी अमानवी आकृतीकडून एक  कोणती तरी मजबूत वस्तू माझ्याकडे फेकली गेली. पुन्हा आवाज खाणकनं . . . !!! मात्र यावेळी भास नव्हता कपाळावर टण्णू आला आणि मी मुर्च्छितावस्थेत प्रवेशिलो व या अघोषित वास्तुपुरुषाशी पुकारलेल्या युद्धात शरीराने हार मानली, मात्र मन अजूनही लढतच होतं संघर्ष संपला नव्हता रात्रीच्या भयाण काळोखात मनाच्या खेळांना उधाण आलेलं.  गडावरील घनदाट जंगलाच्या परिसरात वसलेल्या त्या वाड्यात अमावस्येच्या पूर्वरात्रीला एक मूर्च्छित देह, ३ अमानवी शक्ती व एक कणखर मन यांच्यात  एक संघर्ष चालू होता. पहाटे कधीतरी मनाची शक्ती संपल्यावर हा गूढ रित्या सुरु झालेला संघर्ष कोणत्याही निकाला विना संपला असावा. सकाळी ९ ला शुद्धीवर आलो कि जागा झालो माहिती नाही.  सर्व सामसूम झालेलं, उठलो. अंगात त्राण  नव्हता रात्रीच्या गूढतेमुळे शारीरिक व मानसिक बळ खर्ची पडलेलं कसाबसा उठलो बॅग पाठीवर टाकली न पाच्छापूर कडे उतरलो
शेकोटीवर आणखी एक चित्र प्रयोग करताना
वाड्याचे बाहेरून चित्र (गुगल वरून )

समाप्त:
तळटीप --
[ महत्वाची सूचना
वरील कथा 'मनाचे खेळ' या संकल्पनेवर आधारित कल्पना विस्तार आहे. यातील घटना, पात्र, ठिकाणे काल्पनिक आहेत. याचा वास्तवाशी काही संबंध आढळ्यास निव्वळ योगायोग समजावा. धन्यवाद ]

Tuesday, 6 September 2016

दुर्गमदुर्गवनदुर्ग किल्ले गुमतारा

दुर्गमदुर्गवनदुर्ग किल्ले गुमतारा  

   जुलै मधील  एक रविवार, बाहेर मुसळधार पाऊस चालूय, गाडी काढून कुठेतरी नवीन ठिकाणी जाण्याचे वेध लागलेत. साम्याने उत्तर कोकणातील एक मजबूत किल्ला सुचवला , उत्तर कोकणात जायचे तर प्रचंड रहदारीचा सामना व त्यामध्ये पाऊस तर आणखी मंद गतीचा प्रवास. इति- योगेश आलेकरी.
 पश्चिम-मध्य महाराष्ट्राकडे माझा कल. अखेर सरतेसमयी सम्याच्या म्हणण्याप्रमाणं उत्तर पश्चिम किनारपट्टीवर लक्ष ठेऊन असलेला एक भक्कम डोंगरी किल्ला निश्चित झाला व आम्ही निवांत पणे गाडी हाकत निघालो नवी मुंबई - ठाणे - घोडबंदर - संजय गांधी अभयारण्यातून पलीकडे पश्चिम द्रुतगती मार्गावर आलो.
      एका प्रतिष्ठित लेखकाचे पुस्तक सोबतीला होते त्यातील चुकीच्या नकाशानुसार चुकीच्या फाट्यावर गेलो. स्थानिकांकडून योग्य माहिती मिळाली किल्ल्याकडे जाण्यासाठी, पण तोपर्यंत ४० किमी विनाकारणच भरकटणे झालेले. पुस्तकात दिलेला रस्ते मार्ग चुकीचा निघाला पण ट्रेन ने जाण्यासाठी दिलेला योग्य ,जो कि आमच्या कामाचा नव्हता.शोधमोहिमेत या पाऊसामुळे वैतागलो होतोच . शिरसाट फाट्यावर उभे होतो बाजूलाच एक हॉटेलवाला मस्त कांदा भजी काढत होता नाही चेतावतच होता म्हणा ! एव्हाना त्या किल्ल्याचा नाद सोडलाच होता आम्ही, घड्याळात दिड वाजलेले (बाकी कुठे वाजणार म्हणा ;) )समोरील कांदा भजी संपायच्या आतच बाजूच्या बोर्ड वरील "वज्रेश्वरी १६ किमी " वाचत च प्लॅन B तयार झाला हि व ताबडतोब गाडी वज्रेश्वरी च्या दिशेने फेकली (अर्थात हॉटेलवाल्याचं बिल देऊन :D ) 
सुंदर रस्ता

    आता रस्ता फारच सुंदर लागला होता. उजवीकडे बुटके डोंगर पण खुरट्या झाडांनी पूर्णपणे आच्छादलेले डावीकडे तानसा नदी आधी मधी दूरवर दर्शन देई, तर चहुबाजूनी भाताची खाचरे गढुळच पाणी भरून संथ पहुडलेली. स्वच्छ सुंदर रास्ता अगदी रिकामाच जणू आमच्या साठीच पायघड्या टाकलेत ! कधी तर एखादी सुसाट गाडी अथवा बायकर्स जायचे बाजूने आम्ही निवांत मजा घेत वज्रेश्वरीत दाखल झालो 
      नदीकाठावरील एका टेकडीवर असलेले वज्रेश्वरी देवीचे मंदिर पूर्वाभिमुख असून त्याभोवती मोठा कोट आहे. पेशवाईचा उदयापर्यंत येथील मंदिर खूपच लहान होते. वसई स्वारीनंतर चिमाजी आप्पांनी स्वतःच्या देखरेखीखाली हे मंदिर बांधून घेतले असे सांगितले जाते. सभामंडपाचा भाग बडोद्याचे श्रीमंत खंडेराव महाराज गायकवाड यांनी, तर पायऱ्या व दीपमाळ नासिकचे प्रसिद्ध सावकार नानासाहेब चांदवडकर यांनी बांधली. सभामंडप व दोन गाभारे असे मंदिराचे तीन भाग पडतात . प्रमुख गाभाऱ्यात पाच मूर्ती . त्यांत मध्यभागी वज्रेश्वरी, तिच्या उजव्या बाजूला सावित्री-सरस्वती आणि डाव्या बाजूला लक्ष्मी-भार्गव यांच्या मूर्ती . दुसऱ्या गाभऱ्यात गणपती, वेताळ, कालभैरव इत्यादींच्या मूर्ती आहेत. चैत्र महिन्यात येथे मोठी यात्रा भरते. १८७० मधील इंग्रज-मराठा चकमक वज्रेश्वरीजवळच झाली होती असेही सांगितले जाते. (माहिती साभार -आंतरजाल )
मंदिर






ज्रेश्वरी गावाच्या परिसरात, नदीतीरावर ६.४ किमी. अंतरापर्यंत गरम पाण्याची अनेक कुंडे दिसून येतात . हे पाणी आरोग्यदायक असून त्वचारोगावर गुणकारी समजले जाते. या कुंडांना अग्निकुंड, सूर्यकुंड, चंद्रकुंड, वायुकुंड, रामकुंड, लक्ष्मणकुंड व सीताकुंड अशी नावे दिलेली आहेत; स्नानासाठी मोठ्या संख्येने येथे लोक येत असतात. व पावसाळ्यात हुल्लडबाजी करतात. 
अशा प्रकारे हुल्लडबाजी चालली असते पावसाळ्यात. वाईट

वज्रेश्वरीजवळील अकलोली आणि गणेशपुरी येथे अनुक्रमे गरम पाण्याची कुंडे, आरोग्यधाम, जलोपचार केंद्र आणि नित्यानंद स्वामींची समाधी असून भाविकांची समाधीच्या दर्शनासाठी गर्दी असते पण इकडे जरा शिस्त दिसून येते
 
नित्यानंद महाराज मठातील कुंडात जरा शिस्तीत लोक असल्याने असे गरम पाण्यात पाय सोडून बसता आले
आता इथून भिवंडी वरून कल्याणचा दुर्गाडी किल्ला मग वाशीचे वावखळेश्वर मंदिर असा प्लॅन B करून वज्रेश्वरीमधून बाहेर पड्तोयच तोच एका झाडावर एक पाटी दिसली - 'किल्ले गुमतारा' घोटवड. 
गाडी थांबली. मागे अली. एका गावकऱ्याशी विचारणा झाली, त्यांनाच माहिती नव्हती मग घोटवड गाव विचारलं. मिळालं. प्लॅन C तयार.. !!! किल्ले गुमतारा उर्फ दुगाडगड उर्फ घोटवड चा किल्ला. !
            वेळ सायंकाळचीची, पावसाने जोर धरला. रस्ता म्हाळुंगे फाट्यावरून उजवीकडे घोटवड कडे जातो तर सरळ पुढे भिवंडी. उजवे वळण घेऊन अजून एक उजवे घेतले कि आपण घोटवड गावातच. त्या वळणारच थांबावं लागल कारण वरूणराजे वरून भडकलेले. धो धो कोसळू लागले किल्ला पाहू देतोय कि नाही शंका वाटायला लागली, जरासं कमी झालं तस गावात पोहचलो  
तुफान पावसामुळे पायउतार व्हावं लागलं 
पावसामुळे गावात सामसूम होती, एका गृहस्थाला किल्ल्याबद्दल विचारणा केली आमच्या काळजीपोटी त्यांनी न जाण्याचा सल्ला दिला, कारण किल्ला चढायलाच अडीच तास लागतात व आत्ता ४:१५ मिनिट झालेत आणि भरीस भर म्हणजे किल्ल्याचा रास्ता सापडला तर पाहिजे या परिस्थतीत. मनात प्रश्न चिन्ह निर्माण झालं, पण आमचे इरादे पक्के होते. आणखी पुढे गेल्यावर गावातील एका उत्साही तरुणाशी गाठ पडली त्याने पुरवलेली माहिती अशी- 
  "आत्ता साडे चार होतायत इथून २ किमी ब्राम्हण पाडा, तिथून पुढे आदिवासी पाड्यावर गाडी जाणार नाही चिखलामुळे ते चालत जावे लागेल,तिथून भात खाचरांतून वाट काढत २ ओढे पार करणार तेव्हा दिशादर्शक खुणा दिसणार. न ते नाहीच सापडल तर ??? आणि आत्ता  विचारायला काळं कुत्रं देखील नसणार वाटेवर, एकंदरीत तुम्ही जाऊच नका."  निष्कर्ष !!!!
पण आमचे इरादे पक्के !! गुमतारा पाहून च गावातून पाय काढायचा यावर ठाम ! खरं तर खूप मोठीं रिस्क घेत होतो पुढे पुढे जाऊन. पण डोळसपणे. 
 
पाड्याकडे

 सांगितल्याप्रमाणे घोटवड मधून पुढे २ किमी वरील ब्राह्मण पाड्यावर(असं नाव का उत्तर मिळालं नाही ) आलो. दोन्ही बाजूनी भात शेती पाण्यात होती. ७/८ घरांची वस्ती ती. रास्ता विचारला. उजवीकडे चढणारी वाट दाखविण्यात आली, गाडी जाणार नाही याकडे समीररावांनी दुर्लक्ष्य करून गाडी घुसवली कुठे कुठे मला उतरवून गाडी पिळपाड्यावर दाखल झाली. ४/५विस्कळीत  घरांची आदिवासी वस्ती शाईन गावात बघून चकित झाले, अर्थात २ च स्री पात्रे दिसली तिथे, त्यांनीही ५ वाजलेत सांगून अशक्यता वर्तवली. तरीही आमच्या हट्टापुढे जाऊन त्यांनी उत्तरेकडे हात करून त्या टेकडीच्या पलीकडे वाट आहे सांगितले. 




        मग काय धावतच निघालो पाण्यातून शेतीतून वाट काढत ती टेकडी चढून आलो. पलीकडे एक घर दिसले काकांना बाहेर बोलावले त्यांनी मात्र चांगले काम केले. वेळ व आमच्या उत्साह पाहून त्यांनी अचूक मार्गदर्शन केले, त्याबरहुकूम चालू पडलो, भाजीपाल्याची सुंदर शेती पार करून २ मोठे ओढे दुथडी गढुळाचं पाणी भरून वाहत होते,  पार करून मुख्य चढणीला लागलो. 
भाजीपाल्याची शेती व ते घर


टेकडीवर जाणारी वाट


ओढा पार करताना समीर शिर्के


दुसरा ओढा पार करताना सदरहू ब्लॉगचे स्वयंघोषित लेखक ;)
सह्याद्री प्रतिष्ठान या संस्थेने खुणा करून रास्ता दाखवला आहे प्रत्येक २० फुटावर (अंदाजे {नाहीतर काही वाद घालू मंडळी टेप घेऊन उभी राहतील मला खोटं ठरवतील }) बाणाच्या खुणा दिसू लागल्याने वेग वाढवला. अत्यंत वेगात चढाई सुरु झाली पाऊस थांबलेला जणू आमच्याचसाठी. 
बाणाच्या खुणा (याशिवाय किल्ला सापडणे अशक्य )



आता एक डोंगरसोंड चढून काटकोनात डावीकडे वळलो. घनदाट पण पानझडी जंगल सर्वत्र. काहीच वेळात एक पठार आले हि पहिली माची म्हणता येईल. उजवीकडे उकसान धरण तर डावीकडे सर्वत्र तळी  साचलेली बाकी धुक्याचंच साम्राज्य. ५:३०झालेले. पलीकडील गावातील दोन जण चिंबोरीसाठी आलेले. अजून एक तास लागेल बोलले. 


पहिली माची
दुसरी माची 
    तसा वेग आणखी वाढवला अगदी सुसाट, धापा टाकत एका सरळ उभ्या खडकापाशी थांबलो. एक वाट उजवीकडे जराशी खालच्या दिशेने तर एक सरळ वरती. १० मिनिटात तेथील काही अवघड निसरडे टप्पे पार करून एकदाचे गडमाथ्यावर पोहचलो न हुश्श केले !! वेळ ६:११ मिनिट २:३० तसाची चढाई आम्ही केवळ ७० मिनिटात केलेली पाऊस सुरु झाला तरी घाम जात नव्हता. जाम थकलेलो बिस्कीट न पाणी आत ढकलला. नेमका पाऊस सुरु झाला ५/७ मिनिट सैरावैरा केली इकडे तिकडे शोधाशोध पण निष्फळ.  
शिखर गाठल्याचा आनंद


अवघड टप्पा


हेल्मेटधारी समीर
गुमतारा किल्ला हा वनदुर्ग आहे घनदाट जंगलात वसलेला १९४९ फुट उंच. या किल्ल्यावर नीरनिराळ्या प्रकारच्या अनेक औषधी वनस्पती मोठ्या प्रमाणात आढळतात .किल्ल्यावर दगडात कोरलेले ७ टाक्या आहेत त्याचीतील एका टाकीची साधारण खोली हि ५ ते ६ फुट आहेत.इतर टाक्या बुजल्या आहेत. तसाच पुढे खालच्या बुरजाजवळ  दोन मोठ्या दगडांच्या मधोमध बारा महिने गोड पाण्याच्या नैसर्गिक झरा आहे. 
आता वेळ दवडून चालणार नव्हता उजेडाबरोबर उतरयाच  होत.
  • जरासं किल्ल्याच्या इतिहासाबद्दल-
किल्ला फारच दुर्लक्षित,त्यामुळे खचितच एखादा भटका एखादा फिरकतो .हा किल्ला टकमक किल्ल्याच्या पंधरा मैल दक्षिणेस दुगाड गावा जवळ आहे.किल्याला तसा इतिहासही आहे.ऐतिहासिक संदर्भातील नोंदणी प्रमाणे २४ मार्च १७३७ गुरुवारी मराठ्यांची टोळी माहुली किल्ल्याच्या रानातून बाहेर निघाली व पहाटे घोटवडाच्या अर्थातच गुमतारा दुगाडच्या रानात आली तो सबंध दिवस त्यांनी रानातच घालवला.दिवस उन्हाचे होते व प्रदेश अतिशय गर्मीचा होता त्यामुळे त्या रानात पाण्याचा टिपूसही मिळण्याची मारामार होती.त्यामुळे पाण्यावाचून हैराण होऊन दोन चार लोक ही मेली.
शिवकालीन संदर्भां पासून ते पेशवेकाळातील संदर्भात गुमतारा किल्ला  बरेच वेळा बेवसाऊ झाल्याची नोंद आहे.सध्या गडावर राबता न राहिल्याने वाटा सापडणे कठीणच किल्ल्यावर दुर्ग यात्रींचा फारसा सहवास नसल्याने हा किल्ला दुर्लक्षित आहे किल्यावरील दुर्ग अवशेष नामशेष होण्याच्या मार्गावर आहेत.१८१८ मध्ये किल्ल्यावर काही बांधकाम झाल्याचे संदर्भ ठाणे ग्याझेट मध्ये उपलब्ध आहेत.

 (माहिती साभार - णेश रघुवीर यांच्या संकलनातून )
दुसऱ्या माची वरील वाट उतरताना
                  उतरून त्या फाट्यापाशी  आलो खाली जाणाऱ्या रस्तावर दौड सुरु केली बरेच आत गेलो बालेकिल्ल्याला वळसा घालून वाट मागून वरती जाते किल्ल्याचे बरेच अवशेष या वाटेनेहि पाहता येतात. जास्त वेळ गेलेला आता मागे फिरलो, अगदी धावतच. समीर न मी असे दोघेच त्या निबिड अरण्यात, काळोख सुरु व्हायला लागला. यात मनात एक विचार आला याक्षणी चकवा लागला तर गेलोच आपण.
 सम्याची प्रतिक्रिया - नावही काढू नको त्याच. 
पटापट उतरण चालू होती आडवे यणारे वेली, फांद्याआपोआप दूर फेकल्या जायच्या, रान डुकरांचे कळप रान कापत जावे तसेच चालले होते.तशातच "बालपणीच्या कारामतींनी गावात मांडलेला उच्छाद" याविषयावरील परिसंवाद रंगवत दोन्ही माच्या उतरलेल्याही कळलं नाही. गप्पा चांगल्याच रंगात आल्या असताना एके ठिकाणी अचानक थबकलो. तीन वाटा फुटलेल्या आता बाणाच्या खुणेची आठवण झाली.खुणा कुठेच दिसत नव्हत्या. वेळ ६:५० ची. 


समीर या वाटेवर गेला तर मी दुसऱ्या
उजवीकडील वाटेवर समीर गेला मी सरळ पुढे जाणाऱ्या वाटेवर गेलो  थोडा चाचपणीचा केविलवाणा प्रयत्न. एकमेकांना आवाज देत संपर्कात राहत शोधाशोध चाललेली. आमचं अंतर वाढलं प्रतिसाद मिळेना एकमेकांचा, अशा वेळी एकेकटे संपर्काबाहेर भटकणे म्हणजे भरकटनेच होते. मागे फिरलो समीर च्या दिशेने. त्यालाही काही सकारात्मक सापडले नाही न मलाही. पुरते वाट चुकलोय हे एव्हाना अधिकृतरित्या घोषित केलं होतच. 
          एकत्र आलो व खाली जाणाऱ्या वाटेवर जाईल तिकडे जायचं ठरल. वेळ कमी असल्याने इथं या घनदाट अरण्यात शेम्बडात माशी गुरफ़टावी तसे गुरफटत होतो. लवकर वाट मिळवणे गरजेचे होते. खाली उतरणाऱ्या वाटेवर वेगात दौडलो. जात जात फ्लॅश बॅक चालू केला. सर्व च  नवीन दिसत होतं, धबधब्यचा एक आवाज पुसटसा साथ देत होता हे आठवला, वाट,वळणे, झाडे, चढण, डोंगर सारेच नवीन वाटायला लागलं. अचानक थांबलो एका सागाच्या पानं झडलेल्या झाडावर सरसर चढलो. सर्वत्र दूरवर धुकच धुकं. काळोख होत होता त्यामुळे परिसर ओळखू येत नव्हता. उजवीकडे दूरवर नजर गेली न एक मोठ्ठ कोडं उलगडलं !!!
                      जिथं गाडी लावली होती ती वस्ती पुसटशी दिसत होती पण खात्री होती तीच ती. पण त्यामध्ये न माझ्यामध्ये आत्ता एक डोंगरसोंड आडवी होती जी कि गावात रास्ता दाखवला गेला तेव्हा मध्ये असं पार करून काहीच जायचं नव्हत. म्हणजे आम्ही त्या सोंडेवर जायचं सोडून पुढे खाली आलो होतो हि सर्व निरीक्षणे अत्यंत वेगात चालली होती त्याच वेगात तसेच त्या डोंगराच्या दिशेने धावलो झाडा झुडुपातून उतारावरून चाललो तर खरं पण जवळ जाताच एक कडा आडवा लागला आता समोर वाट तर दिसतेय पण जाता येईना ! पर्याय नव्हता. आता पुन्हा वरती चढायला सुरु केला उजवीकडे खुणा दिसत नाहीत तोपर्यंत चढाई चालू ठेवायचे ठरले तेही धावतच. आणि खूण  दिसली वेळ सायंकाळची ७:२२ ची. तब्बल ३० मिनिटं आमचं जहाज भरकटला होतं. या गडावर सहसा कोणी जात च नसल्याने वाटा पार पालापाचोळ्यात बुजलेल्या अंधार झाला न खुणा दिसल्या नसत्या तर रात्रभर फरफट झाली असती तस जीव घेणं नसतं  काही पण मच्छरांनी झोपू दिलं नसतं कि नीट बसू दिल नसतं. उपरमार झाली असती ती वेगळीच !! असो अनुभव व शारीरिक क्षमतेच्या जोरावर वाट मिळवण्यात यश आलं. 
              अजून बरंच बाकी होत उतरायचं. कधी दगडांत देव दिसला नाही पण आज खूण असलेल्या दगडांत मात्र देव दिसत होता. धावत पळत उतरलो आता ते दुथडी भरून वाहणारे ओढे, पाणी कमी झालेलं अंधारातच वाट काढत पार केले आता भाताच्या खाचरांत आलो बांधावर पाणी वाहत होते, चिखलतून वाट काढत ७:५५ ला गाडी पाशी पोहचलो एक टास्क पूर्ण झाला . 
त्या पाड्यावरून घोडवड गावात आलो काही गावकऱ्यांनी अगदी लक्षात ठेऊन आमचा वृत्तांत घेतला व वेगाची दाद दिली :D 
         आता म्हाळुंगे फाट्यावरून उजवीकडे ३ किमी आंबाडी फाट्यावर समोर एवढा मोठा फ्लाय ओव्हर  दिसल्यावर तोंडात बोटे गेली. 'ये कहा  आ गाये हम' असं आपसूकच बाहेर पडले!!! समोर ४ लेन रास्ता -भिवंडी वाडा-जव्हार आता सुसाट पणे समीर ने गाडी वाशीच्या दिशेने फेकली, वारेत-असनोली- पालखाने-धोंडावडवली- महापोली अशी बरीच गवे मागे टाकून भिवंडीचे गच्च ट्राफिक चे रान पार करून कल्याण मग शिळफाट्यानंतर तुरळक जंगल जे कि नामशेषीच्या मार्गावर आहे त्यातून पुढे नवी मुंबईत दाखल व एक सफल दौरा संपन्न. 

इथपर्यंत वाचणाऱ्याला धन्यवाद __/\__

Lords - The revenge

                Lords - the revenge             तब्बल 2 महिने बाईक चालवून मी लंडन ला पोहचलो. 2 दिवस स्थिरस्थावर झाल्यावर मी लगेचच लॉर्ड क्रि...